Ааспыт өрөбүллэргэ Улахан Чыыстай нэһилиэгэр «Сомоҕо» оройуоннааҕы ыччат фестивала тэриллэн ыытылынна. Биһиги бу тэрээһин быһаччы салайааччытын, оройуон дьаһалтатын баһылыгын солбуйааччыта Акулина Кульбертированы көрсөн фестиваль туһунан кэпсииригэр көрдөстүбүт. — Быйыл «Сомоҕо» фестивалы олохтоох ыччат көрдөһүүтүнэн Улахан Чыыстай нэһилиэгэр ыыттыбыт. Балаһыанньа быһыытынан бу тэрээһиҥҥэ оройуон бары нэһилиэктэрин ыччаттара кыттыыны ылыахтаахтара.
Бастакынан, фестивальга кыайан кыттыбаппыт диэн Сайдыылар аккаастаабыттара. Онтон Индигир уонна Төбүлэх нэһилиэктэрэ кыаллыбатахтара. Сааһыырдар олус кыһанан бэлэмнэммиттэрин өйөөн, Хонуу уонна Соболоох ыччата ыраах айаҥҥа туруммута. Онон «Сомоҕо» фестивальга 3 хамаандаттан 50 ыччат кытынна. Тэрээһин билсиһиинэн саҕаламмыта, салгыы араас тренинг ыытыллан буһан-хатан баран ыччаттар оройуон сайдыытыгар туһуламмыт анал бырайыактары көмүскээтилэр. Манна олохтоох хамаанда 2 бырайыагы бэлэмнээн дьүүллүүр сүбэ иннигэр туруорда. Ол курдук, бастакынан Антон перевалыгар айан суолун бөхтөн ыраастааһыҥҥа экологическай субботнигы тэрийэн ыытыы ааҕыллан-суоттанан киирбит, иккиһинэн Муома-Өймөкөөн оройуоннарын границатыгар тустаах стела туруорааһын «Чолбон» бырайыага турбут. Соболоохтор нэһилиэктэригэр саха ынаҕын
боруодатын иитиигэ бэйэлэрин көрүүлэрин көмүскээтилэр. Хонуулар «Чистая игра» диэн квест-оонньуу бырайыактара бөҕү классификациянан наардааһыҥҥа анаммыт. Ол эбэтэр айылҕаҕа буортулаах бөҕү туспа мунньан харайар соруктаах экологическай хабааннаах бырайыак. Хамаандалар хас биирдии бырайыакка улахан суолта биэрэн дьоһуннаахтык көмүскээтилэр.
Кыайыылааҕынан «Чистая игра» уонна «Чолбон» бырайыактар таҕыстылар уонна 500 тыһыынча солкуобайдаах сертификаттары туттулар.
Бу кыайбыт икки бырайыак кэлэр 2025 сылга олоххо киириэхтээх.
Киэһэтин ыччаттар анал байыаннай дьайыыга сылдьар уолаттарбытыгар көмөлөһөр сыаллаах концерт туруордулар. Концертан киирбит үп тустаах фондаҕа туттарылынна. Фестиваль маҥнайгы күнүгэр ыччат бастыҥнара оройуон баһылыга Дмитрий Аммосов харчынан бириэмийэтин туттулар. Кинилэр ааттарын ааттыыр тоҕоостоох. Ол курдук, Индигиртэн Прокопий Скрыбыкин, Соболоохтон Алина Сокорутова, Төбүлэхтэн Петр Стручков, Чыбааҕылаахтан Иванна Старкова, Улахан Чыыстайтан Александр Слепцов, Сахайаана Самойлова, оройуон киинин ыччаттара Кристина Сухомясова, Данил Слепцов, Сергей Старков, Иван Жирков, Алексей Варламов, Алексей Пилюченок, Виктор Слепцов ыччат политикатыгар көхтөөх үлэлэрин иһин бириэмийэ ыллылар. Иккис күммүтүгэр «Стадо-тур» программанан таба ыстаадатыгар бара сырыттыбыт. Сорох ыччат тыыннаах табаны саҥа көрдө, ыстаада олоҕун кытта билистэ. 8 нүөмэрдээх ыстаада хаһаайыннара — Худи Харючи аатынан община үлэһиттэрэ ыалдьыттары олус
маанылаан көрүстүлэр. Остуол хотойорунан табаттан тахсар бары бүлүүдэлэри бэлэмнээбиттэрин эдэр дьон олус сэргээтилэр.
Саамай хорсуннара таба хараҕын, мэйиитин амсайдылар. Салгыы эдэрдэр уруһуй экологическай күрэҕэр кытыннылар. Көй салгыҥҥа дуоһуйа сынньанан, хоту сир көмүс манньыаттарын көрөн, наартаҕа, бураҥҥа хатааһылаан бэркэ сынньаннылар. «Сомоҕо» фестиваль кыттыылаахтара оройуоммут биир кытыы нэһилиэгин олоҕун-дьаһаҕын билсэн, эбээн норуотун культуратын сэҥээрэн кэлбиттэрэ оройуон сайдыытын түстүүр инники үлэҕэ тускул буолуоҕа диэн эрэнэбин. Түгэнинэн туһанан дириҥ махталбын биллэриэм этэ оройуоммут баһылыгар Д.В.Аммосовка, социальнай көмүскэл уонна үлэ управлениетын салайааччытыгар А.Ф.Щелкановаҕа тэрилтэтин массыынатын уларсыбытыгар, кини суоппарыгар Д.В.Колесовка, ыксаллаах кэмҥэ түүнү-күнүһү аахсыбакка илдьэн-аҕалан биэрбитигэр уонна улахан махтал С.П.Никулиҥҥа бэйэтин кэтэх массыынатынан ыраах айан диэбэккэ тутатына сөбүлэһэн эдэр ыччаттары өйөөбүттэригэр, — диэн түмүктээтэ Акулина Владимировна. Оттон биһиги
хаартыскаттан көрөн, кэпсээннэртэн истэн эдэр ыччат тэрээһинэ үрдүк таһымҥа ааспытын сэҥээрдибит. Маннык үчүгэй көрсүһүүттэн маппыт нэһилиэктэр ыччаттарын туһугар хомойо санаатыбыт. Тустаах баһылыктар ыччаттарын инникитин ыытыллар тэрээһиннэргэ көҕүлээн кытыннараргытыгар ыҥырабыт. Ыччаты кытта үлэ кэскиллээх буоларын умнумуоҕуҥ!
Христина Кривошапкина